Ders 1: İSTANBUL’UN FETHİ 1

Fatih’in, başa geçtikten sonraki ilk amacı İstanbul’u almaktı. Fatih İstanbul’u alarak burayı kuracağı cihan (dünya) imparatorluğunun başkenti yapmak istiyordu. Ayrıca bu fetihle birlikte kendi gücü de en yüksek mertebeye ulaşacak böylece sınırsız mutlak bir güce kavuşabilecekti. Bu da yapacağı fetih hareketlerinin önünü açacaktı.

İstanbul’un fethinin diğer sebepleri şunlardır:

1.         Bizans’ın Osmanlı şehzadelerini kışkırtması.

2.         Bizans’ın Haçlı Seferleri’ne zemin hazırlaması.

3.         Bizans’ın Anadolu beyliklerini kışkırtması

4.         Anadolu ve Rumeli toprak bütünlüğünün sağlanmak istenmesi.

5.         Bölge ticaret yollarının ve kazançlarının ele geçirilmek istenmesi

İstanbul’un fethi için yapılan hazırlıklar ise şunlardır:

1.         Anadolu’dan gelebilecek saldırıları önlemek için, Karamanoğulları ile barış yapıldı

2.         Balkanlar’dan gelebilecek saldırıları önlemek için, Macarlarla, Eflak ve Sırbistan ile barış anlaşmaları yenilendi.

3.         Balkanlar’dan ve Mora’dan gelebilecek bir yardımı önlemek amacıyla bir ordu Balkanlar’da bulunduruldu.

4.         Bizans'a denizden gelebilecek yardımı önlemek amacıyla Anadolu Hisarı'nın karşısına Rumeli Hisarı yaptırıldı.

5.         Edirne’de surları yıkabilecek büyük toplar yaptırıldı. (Bunların en büyüğü şahi adıyla adlandırılan toptu.)

6.         Bizans’ın deniz gücüne ve yardıma gelen düşman donanmalarına karşılık 400 parçalık bir donanma oluşturuldu.

Bizan’ın yaptığı hazırlıklar ise şunlardır:

1.         Haçlı dünyasından yardım istendi. Bunun karşılığında Ortodoks ve Katolik kiliselerinin birleştirilmesi teklif edildi. Ancak Bizans halkı buna karşıydı. Buna rağmen Papa, Venedik, Sakızlı Cenevizliler, Mora, adalardan ve İspanya’dan bir miktar asker yardıma geldi.

2.         Surlar kuvvetlendirildi

3.         Rum ateşi (grejuva) her yere yerleştirildi.

4.         İstanbul’da bol yiyecek depolandı.

5.         Haliç zincir çekilerek kapatıldı.

 

Ders 2: İSTANBUL’UN FETHİ 2

İstanbul 54 günlük bir kuşatma sonucu alındı. İstanbul’un düşmesinde Osmanlı toplarının surlar üzerindeki yıkıcı etkisi, Bizanslılar ile Latinler arasındaki görüş ayrılıkları ve savunmanın başındaki Latin komutanın saldırının başında yaralanarak saf dışı kalması etkili olmuştur.

Şehir fethedilince halka din ve mezhep özgürlüğü tanınmıştır. Fener Rum Patrikhanesi Osmanlı himayesi altına alındı. Ortodoks kilisesinin başına da Katolik-Ortodoks birleşmesine karşı çıkan birisi getirildi. Amaç Avrupa Hıristiyan birliğinin oluşmasını engellemekti.

Fatih,  İstanbul’u aldıktan sonra egemenlik anlayışını üçlü bir yapıya kavuşturarak klasik Osmanlı Padişahı imajını yaratır. Bu üç yapı şunlardır:

1.       Fatih, soyunu Oğuz Han’a dayandırır. (Eski Türk gelenekleri)

2.       Fatih, egemenliğini gaza anlayışına dayandırır. (İslam gelenekleri)

3.       İstanbul’un Roma İmparatorluğu’nun merkezi olmasından hareketle İstanbul’u alanın Roma topraklarının da sahibi olacağı düşüncesi (Bizans gelenekleri)

Böylece Fatih, egemenliğini eski Türk, İslam ve Bizans gelenekleriyle harmanlar.

İstanbul’un fethi ile Osmanlı İmparatorluğu kesin olarak kurulmuş, padişah mutlak ve sınırsız güce kavuşmuş bu da sonraki büyük fetihler için dayanak olmuştur.

İstanbul’un fethinin Türk tarihi açısından sonuçları şunlardır:

1.         Osmanlı toprakları arasında sürekli sorun çıkaran bir fitne yuvası olan Bizans Devleti,  ortadan kaldırılmıştır.

2.         Osmanlı Devleti Yükselme dönemine girmiştir.

3.         Osmanlı toprak bütünlüğü sağlanmıştır. Osmanlı'nın Anadolu-Rumeli geçişi kolaylaşmıştır.

4.         Başkent Edirne'den, İstanbul'a taşınmıştır.

5.         Karadeniz-Akdeniz deniz ticaret yolunun denetimi Osmanlılar'a geçmiştir. (Bundan Venedik ve Ceneviz ticareti olumsuz yönde etkilenmiştir.

6.         Osmanlı Devleti İslam dünyasında şöhret ve itibar kazanmıştır.

İstanbul’un fethinin dünya tarihi açısından sonuçları şunlardır:

1.         Ateşli silahların surlar üzerindeki etkisi anlaşıldı, böylece Avrupa’da derebeylikler yıkılış sürecine girdi. Yerlerine merkezi karalıklar kuruldu.

2.         İstanbul’dan ayrılarak İtalya’ya giden Bizanslı bilim insanları Avrupa’da Rönesans hareketinin başlamasında etkili oldular.

3.         Ticaret yollarının Osmanlılar’ın eline geçmesi üzerine Avrupalılar yeni yollar aramaya başladılar. Bu da coğrafi keşiflere neden oldu.

4.         Orta Çağ sona erdi, Yeni Çağ başladı.